Ορισμός
Ως Σακχαρώδης Διαβήτης ορίζεται διεθνώς: «μια μεταβολική διαταραχή πολλαπλής αιτιολογίας, η οποία χαρακτηρίζεται από χρόνια υπεργλυκαιμία, λόγω διαταραχών του μεταβολισμού των υδατανθράκων, των λιπών και των πρωτεινών και η οποία είναι αποτέλεσμα ανεπάρκειας στην έκκριση ή τη δράση της ινσουλίνης ή και τα δύο. Η χρόνια υπεργλυκαιμία οδηγεί μακροπρόθεσμα σε βλάβη, δυσλειτουργία και ανεπάρκεια διαφόρων οργάνων, κυρίως των οφθαλμών, των νεφρών, των νεύρων, των αγγείων και της καρδιάς.»
ΤαξινόνησηΚατά το παρελθόν έχουν χρησιμοποιηθεί διάφοροι όροι για να περιγράψουν τους τύπους ή τις μορφές του διαβήτη.
Το 1907 ο Saundby ήταν από τους πρώτους που περιέγραψε τους δύο κύριους τύπους του διαβήτη με βάση κλινικά κριτήρια.
Ο αιτιολογικός διαχωρισμός των δύο τύπων του διαβήτη προήλθε βασικά μετά το 1940 όπου ο Himsworth περιέγραψε την κατάσταση της αντίστασης στην ινσουλίνη και ειδικά μετά το 1970 που ανακαλύφθηκε η σχέση του διαβήτη με το σύστημα ιστοσυμβατότητας HLA και τα αντινησιδιακά αντισώματα.
Το 1980 έγινε η πρώτη ταξινόμηση από τη 2η επιτροπή ειδικών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO). Η ταξινόμηση αυτή περιελάμβανε 5 κύριες κατηγορίες ή τύπους διαβήτη.
Πρώτη Ταξινόμηση (1980)
Το 1985 η πρώτη ταξινόμηση τροποποιήθηκε από την Ομάδα μελέτης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) και έτσι προέκυψε η δεύτερη ευρέως αποδεκτή ταξινόμηση.
Σύμφωνα με αυτήν έγιναν οι παρακάτω αλλαγές:
Από την τροποποίηση αυτή το 1985, προέκυψε μια νέα ταξινόμηση του διαβήτη που στηρίχθηκε κύρια σε κλινικά κριτήρια και αυτή απαρτιζόταν από 6 κύριες κατηγορίες ή τύπους διαβήτη.
Δεύτερη Ταξινόμηση (1985)
Με την απόκτηση νέας γνώσης, σχετικά με την αιτιολογία του διαβήτη, δημιουργήθηκε η ανάγκη για περαιτέρω τροποποιήσεις στην 2η ταξινόμηση. Ετσι το 1997 η Συμβουλευτική Επιτροπή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) και η Eπιτροπή Eιδικών της Aμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας (ADA) πρότειναν ορισμένες αλλαγές στην ταξινόμηση και διάγνωση του Διαβήτη.
Η νέα αυτή ταξινόμηση βασίστηκε στην αιτιολογία του διαβήτη όπως αρχικά προτάθηκε από τους Kuzuya και Matsuda και περιλαμβάνει 4 κύριες κατηγορίες ή τύπους διαβήτη και τα 3 κλινικά στάδια του διαβήτη.
Οι αλλαγές που αποφασίστηκαν ήταν:
Ετσι λοιπόν η νέα ταξινόμηση-κατάταξη του διαβήτη που ισχύει σήμερα, βάση αιτιολογίας της νόσου είναι:
Τρίτη Ταξινόμηση(1997)
H Συμβουλευτική Επιτροπή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) και η Eπιτροπή Eιδικών της Aμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας (ADA) στην τελευταία της συνάντηση το 1997 καθόρισε και τα λεγόμενα 3 κλινικά στάδια του διαβήτη.
Τα στάδια αυτά συμπεριλαμβάνουν:
Ένα άτομο με διαβήτη ενδέχεται να περάσει από όλα ή από μερικά στάδια. Π.χ.
Ορισμός και ταξινόμηση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1
Ορισμός
Ο Διαβήτης τύπου 1 (ή ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης ή νεανικός σύμφωνα με τους παλαιότερους ορισμούς) έχει σαν κύριο χαρακτηριστικό την ολική καταστροφή των β-κυττάρων του παγκρέατος μετά από αυτοάνοσο ή άγνωστο μηχανισμό. Η αντιμετώπιση απαιτεί πάντα την χορήγηση ινσουλίνης.
Ταξινόμηση
Σύμφωνα με την νέα ταξινόμηση, στην κατηγορία του Διαβήτη τύπου 1, υπάρχουν 3 κλινικές μορφές με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά η κάθε μία.
Ως Σακχαρώδης Διαβήτης ορίζεται διεθνώς: «μια μεταβολική διαταραχή πολλαπλής αιτιολογίας, η οποία χαρακτηρίζεται από χρόνια υπεργλυκαιμία, λόγω διαταραχών του μεταβολισμού των υδατανθράκων, των λιπών και των πρωτεινών και η οποία είναι αποτέλεσμα ανεπάρκειας στην έκκριση ή τη δράση της ινσουλίνης ή και τα δύο. Η χρόνια υπεργλυκαιμία οδηγεί μακροπρόθεσμα σε βλάβη, δυσλειτουργία και ανεπάρκεια διαφόρων οργάνων, κυρίως των οφθαλμών, των νεφρών, των νεύρων, των αγγείων και της καρδιάς.»
ΤαξινόνησηΚατά το παρελθόν έχουν χρησιμοποιηθεί διάφοροι όροι για να περιγράψουν τους τύπους ή τις μορφές του διαβήτη.
Το 1907 ο Saundby ήταν από τους πρώτους που περιέγραψε τους δύο κύριους τύπους του διαβήτη με βάση κλινικά κριτήρια.
Ο αιτιολογικός διαχωρισμός των δύο τύπων του διαβήτη προήλθε βασικά μετά το 1940 όπου ο Himsworth περιέγραψε την κατάσταση της αντίστασης στην ινσουλίνη και ειδικά μετά το 1970 που ανακαλύφθηκε η σχέση του διαβήτη με το σύστημα ιστοσυμβατότητας HLA και τα αντινησιδιακά αντισώματα.
Το 1980 έγινε η πρώτη ταξινόμηση από τη 2η επιτροπή ειδικών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO). Η ταξινόμηση αυτή περιελάμβανε 5 κύριες κατηγορίες ή τύπους διαβήτη.
Πρώτη Ταξινόμηση (1980)
- Ινσουλινοεξαρτώμενος (ΙDDM-Insulin Depended Diabetes Mellitus) ή τύπου Ι
- Μη ινσουλινοεξαρτώμενος (NIDDM-Non Insulin Depended Diabetes Mellitus) ή τύπου ΙΙ
- Διαταραχή ανοχής γλυκόζης ή (ΙGT-Impaired Glucose Toleranse)
- Αλλοι τύποι διαβήτη
- Διαβήτης της κύησης
Το 1985 η πρώτη ταξινόμηση τροποποιήθηκε από την Ομάδα μελέτης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) και έτσι προέκυψε η δεύτερη ευρέως αποδεκτή ταξινόμηση.
Σύμφωνα με αυτήν έγιναν οι παρακάτω αλλαγές:
- Απαλήφθηκαν οι όροι τύπου Ι και τύπου ΙΙ και παρέμειναν οι όροι IDDM και NIDDM
- Προστέθηκε ο όρος Σακχαρώδης διαβήτης σχετιζόμενος με υποσιτισμό (ΜRDM-Malnutrition Related Diabetes Mellitus)
Από την τροποποίηση αυτή το 1985, προέκυψε μια νέα ταξινόμηση του διαβήτη που στηρίχθηκε κύρια σε κλινικά κριτήρια και αυτή απαρτιζόταν από 6 κύριες κατηγορίες ή τύπους διαβήτη.
Δεύτερη Ταξινόμηση (1985)
- Ινσουλινοεξαρτώμενος (ΙDDM-Insulin Depended Diabetes Mellitus)
- Mη ινσουλινοεξαρτώμενος (NIDDM-Non Insulin Depended Diabetes Mellitus)
- Χωρίς παχυσαρκία
- Με παχυσαρκία
- Σχετιζόμενος με κακή διατροφή (ΜRDM-Malnutrition Related Diabetes Mellitus)
- Ινολιθισιακός
- Πρωτεινοπενικός
- Αλλοι τύποι διαβήτη
- Παγκρεατικοί νόσοι
- Ενδοκρινικές νόσοι
- Φάρμακα και χημικοί παράγοντες
- Διαταραχές του μορίου της ινσουλίνης ή των υποδοχέων της
- Γενετικά σύνδρομα
- Διαταραχή ανοχής γλυκόζης (ΙGT-Impaired Glucose Toleranse)
- Διαβήτης της κύησης
Με την απόκτηση νέας γνώσης, σχετικά με την αιτιολογία του διαβήτη, δημιουργήθηκε η ανάγκη για περαιτέρω τροποποιήσεις στην 2η ταξινόμηση. Ετσι το 1997 η Συμβουλευτική Επιτροπή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) και η Eπιτροπή Eιδικών της Aμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας (ADA) πρότειναν ορισμένες αλλαγές στην ταξινόμηση και διάγνωση του Διαβήτη.
Η νέα αυτή ταξινόμηση βασίστηκε στην αιτιολογία του διαβήτη όπως αρχικά προτάθηκε από τους Kuzuya και Matsuda και περιλαμβάνει 4 κύριες κατηγορίες ή τύπους διαβήτη και τα 3 κλινικά στάδια του διαβήτη.
Οι αλλαγές που αποφασίστηκαν ήταν:
- Να απαλειφθούν οι όροι IDDM και NIDDM γιατί αναφερόνταν στον τύπο της θεραπείας.
- Να απαλειφθεί ο όρος MRDM γιατί υπήρξαν δυσκολίες στην επιβεβαίωση της υπαρξής του ως ξεχωριστού τύπου. Ο τύπος αυτός αυμπεριλήφθηκε στις νόσους του εξωκρινούς παγκρέατος στην κατηγορία «Αλλοι ειδικοί Τύποι»
- Να απαληφθεί ο όρος Διαταραχή ανοχής γλυκόζης ως ξεχωριστή κατηγορία γιατί δεν αποτελεί ξεχωριστό τύπο διαβήτη, αλλά σημαντικό παράγοντα κινδύνου και υπάγεται πλέον στα στάδια του διαβήτη.
Ετσι λοιπόν η νέα ταξινόμηση-κατάταξη του διαβήτη που ισχύει σήμερα, βάση αιτιολογίας της νόσου είναι:
Τρίτη Ταξινόμηση(1997)
- ΣΔ-1
- Αυτοάνοσος ή τύπου 1α
- Ιδιοπαθής ή τύπου 1β
- LADA (Late Autoimmune Diabetes Adult) ή τύπου 1,5
- ΣΔ-2 Ο Διαβήτης τύπου 2 αποτελεί παθολογική μεταβολική κατάσταση των υδατανθράκων, λόγω ύπαρξης αντίστασης στην δράση της ινσουλίνης ή/και (σχετικής ή απόλυτης) ανεπάρκειας έκκρισης ινσουλίνης και το αντίθετο.
- Με υπεροχή της αντίστασης στην Iνσουλίνη
- Mε υπεροχή της ανεπάρκειας στην έκκριση Iνσουλίνης
- ΑΛΛΟΙ EIΔΙΚΟΙ ΤΥΠΟΙ Στην κατηγορία αυτή συμπεριλαμβάνονται διάφοροι τύποι Διαβήτη όπου οι αιτίες είναι γνωστές και που δεν μπορούν να καταταχθούν στις υπόλοιπες 3 κατηγορίες.
- Γενετικές διαταραχές λειτουργίας β-κυττάρου:
- ΜΟDY-1,2,3,4 (Maturity Onset Diabetes of the Young)
- Γενετικές Νόσοι με Αντίσταση στην Ins:
- Παχυσαρκία
- Τύπος Α αντίστασης: Μείωση υποδοχέων της ινσουλίνης (νέες με υπερτρίχωση και πολυκυστικές ωοθήκες)
- Τύπος Β αντίστασης: αυτοαντισώματα έναντι του υποδοχέα ινσουλίνης (πρωτεινουρία,λευκοπενία ΑΝΑ(+))
- Mυοτονική δυστροφία
- Λεπρεκωνισμός
- Γενετικά σύνδρομα:
- Θαλασσαιμίες,
- Prader-Willi
- Laurence Moon Biedl
- Stiff Man
- Down
- Turner
- Klienefelter
- Παγκρεατικοί νόσοι:
- Παγκρεατίτιδα
- Ινωδολιθιασική παγκρεατοπάθεια
- Γλυκαγόνωμα
- Κυστική ίνωση
- Ελλειψη α1-αντιθρυψίνης
- Ενδοκρινικές νόσοι:
- Ν.Cushing
- Μεγαλακρία
- Γιγαντισμός
- Φαιοχρωμοκύττωμα
- Πολλαπλή ενδοκρινική νεοπλασία (ΜΕΝ)
- Θυρεοειδοπάθειες
- Φάρμακα:
- Διουρητικά
- Κορτιζόνη
- β-αναστολείς
- φαινυτοίνη
- αδρεναλίνη
- αντισυληπτικά
- Stress:
- Αυξημένοι αντιινσουλινικοί παράγοντες (κατεχολαμίνες, κορτιζόλη, γλυκαγόνη,GH)
- Λοιμώξεις:
- Συγγενής ερυθρά
- ΚΥΗΣΗΣ Ο Διαβήτης της κύησης αποτελεί παθολογική κατάσταση ανοχής των υδατανθράκων, διαφόρου βαθμού, που ξεκινά ή πρωτοεμφανίζεται κατά τη διάρκεια της κύησης και ιδιαίτερα κατά το δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης.
H Συμβουλευτική Επιτροπή του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) και η Eπιτροπή Eιδικών της Aμερικανικής Διαβητολογικής Εταιρείας (ADA) στην τελευταία της συνάντηση το 1997 καθόρισε και τα λεγόμενα 3 κλινικά στάδια του διαβήτη.
Τα στάδια αυτά συμπεριλαμβάνουν:
- Τη φυσιολογική ανοχή γλυκόζης
- Τη διαταραχή γλυκόζης νηστείας η/και διαταραχή ανοχής γλυκόζης
- Σακχαρώδη Διαβήτη
- χωρίς ανάγκη ινσουλίνης
- ανάγκη ινσουλίνης για ρύθμιση
- ανάγκη ινσουλίνης για επιβίωση
Ένα άτομο με διαβήτη ενδέχεται να περάσει από όλα ή από μερικά στάδια. Π.χ.
- Ενα άτομο μπορεί να έχει «τύπου 1» υποκείμενη διαταραχή αλλά ακόμη να είναι στο στάδιο της φυσιολογικής ανοχής της γλυκόζης (π.χ. όταν έχει αντινησιδιακά ή αντι-GAD αντισώματα) και να μην έχει ακόμη εκδηλώσει κλινικά διαβήτη. Επίσης μπορεί ένα άτομο με διαγνωσμένο κλινικά διαβήτη «τύπου 1» στα αρχικά στάδια να μην έχει ανάγκη ινσουλίνης (λόγω της γνωστής περιόδου του μέλλιτος) αλλά μετέπειτα να χρειάζεται την ινσουλίνη για την επιβίωση του ατόμου.
- Ένα άτομο με «τύπου 2» διαβήτη μπορεί να είναι αρχικά στο στάδιο της διαταραχής γλυκόζης νηστείας και μετέπειτα στη διαταραχή ανοχής γλυκόζης. Αν αυτό το άτομο είναι και παχύσαρκο τότε μια περίοδος αυξημένης φυσικής δραστηριότητας και δίαιτας μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα επιστροφή στο στάδιο της φυσιολογικής ανοχής γλυκόζης. Επίσης σε διαγνωσμένο τύπου 2 διαβήτη σε πολύ πρώιμα στάδια κλινικού διαβήτη να μην έχει ανάγκη ινσουλίνης και σε δεύτερο χρόνο (μετά από δευτεροπαθή αστοχία στα αντιδιαβητικά δισκία) να χρειάζεται ινσουλίνη για ρύθμιση ενώ μπορεί ακόμη σε περιόδους κετοξέωσης από σοβαρή λοίμωξη να χρειαστεί και ινσουλίνη για επιβίωση του ατόμου.
Ορισμός και ταξινόμηση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1
Ορισμός
Ο Διαβήτης τύπου 1 (ή ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης ή νεανικός σύμφωνα με τους παλαιότερους ορισμούς) έχει σαν κύριο χαρακτηριστικό την ολική καταστροφή των β-κυττάρων του παγκρέατος μετά από αυτοάνοσο ή άγνωστο μηχανισμό. Η αντιμετώπιση απαιτεί πάντα την χορήγηση ινσουλίνης.
Ταξινόμηση
Σύμφωνα με την νέα ταξινόμηση, στην κατηγορία του Διαβήτη τύπου 1, υπάρχουν 3 κλινικές μορφές με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά η κάθε μία.
- Aυτοάνοσος ή τύπου 1α
- Ο τύπος του Διαβήτη που οφείλεται σε καταστροφή του 85-90% των β-κυττάρων του παγκρέατος, λόγω ανάπτυξης μιας ποικιλίας αυτοαντισωμάτων έναντι αυτών των κυττάρων, με συνέπεια τη μη παραγωγή ινσουλίνης και αντιμετώπιση της κατάστασης με εξωγενή χορήγηση αυτής, γι αυτό και ονομάστηκε και ινσουλινοεξαρτώμενος.
- Στον τύπο αυτό αναπτύσσεται μια φλεγμονώδη εξεργασία στα νησιδιακά κύτταρα που καλείται Ινσουλίτιδα.
- Υπάρχει γενετική βάση και συσχετίζεται με το σύστημα ιστοσυμβατότητας (ΗLA)
- Χαρακτηρίζεται από απότομη έναρξη και εμφανίζεται πιο συχνά στα παιδιά και τους εφήβους
- ΙΔΙΟΠΑΘΗΣ ή ΤΥΠΟΥ 1β
- Ο τύπος του Διαβήτη που μοιάζει με τον ΣΔ1 γιατί υπάρχει μόνιμη ινσουλινική ανεπάρκεια, αλλά δεν οφείλεται σε αυτοάνοσο μηχανισμό
- Δεν υπάρχει υπόστρωμα ανάπτυξης ινσουλίτιδας
- Είναι άγνωστης αιτιολογίας
- Εχει γενετική βάση αλλά δεν συσχετίζεται με το σύστημα ιστοσυμβατότητας (HLA)
- Εμφανίζεται με πιο απότομη έναρξη
- Είναι συχνός στην Αφρική, Ισπανία, Ιαπωνία
- Ο Καθυστερημένος Αυτοάνοσος Διαβήτης των ενηλίκων (LADA- Late Autoimmune Diabetes Adult) ή τύπου 1,5
- Αποτελεί μια ειδική υποκατηγορία του ΣΔ1 και ορίζεται ως καθυστερημένος αυτοάνοσος διαβήτης των ενηλίκων ή καθυστερημένης έναρξης Διαβήτης τύπου 1 ή
- Διαβήτης τύπου 1,5
- Εχει γενετική βάση και σχετίζεται με το HLA (MICA-5.1) gene
- Είναι εκλεκτικός αυτοάνοσος διαβήτης με παρουσία θετικών αυτοαντισωμάτων (Αnti-GAD65).
- Προσβάλλονται κυρίως μεσήλικες και μη υπέρβαρα άτομα
- Δεν απαιτείται για αντιμετώπιση αμέσως Ινσουλίνη (50% τψν ατόμων χρειάζονται μετά την 4ετία) γι αυτό αντιμετωπίζονται αρχικά με ινσουλινοεκκριτικά φάρμακα αλλά γρήγορα εξαντλείται η β-κυτταρική έκκριση
- Συνοδεύεται από ελάχιστη ή ανύπαρκτη αντίσταση στην Ινσουλίνη
- Η υποκατηγορία αυτή του Τύπου 1 διαβήτη αν και κατατάσσεται στον τύπου 1 διαβήτη, αποτελεί πιθανά μια ξεχωριστή κύρια κατηγορία ανάμεσα στον τύπο 1 και τύπο 2 διαβήτη, γι αυτό και καλείται και Διαβήτης τύπου 1,5.
- Αποτελεί το 15-20% των εσφαλμένα διαγνωσμένων, ως τύπου 2 που είναι θετικοί σε αντισώματα (ICA και GAD), είναι μη υπέρβαροι, μεσήλικες και ανταποκρίνονται αρχικά σε ινσουλινοεκκριτικά φάρμακα για περιορισμένο χρονικό διάστημα. Τα άτομα αυτά επίσης δεν αναπτύσσουν υπέρταση και δυσλιπιδαιμία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου